Các loại bình chữa cháy thông dụng hiện nay

Bình chữa cháy đóng vai trò rất quan trọng trong công tác phòng cháy chữa cháy. Chúng giúp dập tắt đám cháy ngay khi mới bùng phát, hạn chế thiệt hại về người và tài sản. Bài viết này sẽ giới thiệu các loại bình chữa cháy thông dụng hiện nay.

Vai trò của bình chữa cháy hiện nay

Giúp dập tắt đám cháy khi mới bùng phát

Bình chữa cháy được bố trí tại các khu vực tiềm ẩn nguy cơ cháy cao như phòng điện, nhà kho, nhà xưởng,… Khi xảy ra sự cố cháy, bình chữa cháy sẽ được sử dụng ngay lập tức để dập tắt ngọn lửa.

Việc dập tắt đám cháy ngay khi mới bùng phát sẽ hạn chế được sự lan rộng của lửa, giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản.

Bảo vệ tính mạng con người

Khi xảy ra cháy, ngọn lửa lan nhanh gây nguy hiểm cho tính mạng con người. Bình chữa cháy sẽ tạo điều kiện thuận lợi để mọi người thoát khỏi đám cháy an toàn.

Ngoài ra, lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp cũng sẽ sử dụng bình chữa cháy để tiếp cận gần đám cháy, cứu nạn nhân một cách nhanh chóng và an toàn hơn.

Giảm thiểu tổn thất kinh tế

Đám cháy lớn ngoài gây thiệt hại về người còn gây tổn thất kinh tế khổng lồ cho cá nhân, doanh nghiệp và xã hội. Việc sử dụng bình chữa cháy sẽ hạn chế được những tổn thất này.

Các bình chữa cháy được bố trí hợp lý sẽ giúp ngăn chặn và dập tắt đám cháy ngay từ giai đoạn đầu, hạn chế thiệt hại về tài sản, trang thiết bị, hàng hóa,…

Phân loại bình chữa cháy

Có nhiều cách phân loại bình chữa cháy khác nhau dựa trên các tiêu chí:

Theo nguyên lý hoạt động

• Bình chữa cháy hóa học: Sử dụng các hóa chất để dập cháy như bột, bọt,…
• Bình chữa cháy vật lý: Sử dụng tác động vật lý như nước, khí,… để làm giảm nhiệt độ ngọn lửa.

Theo phương thức sử dụng

• Bình chữa cháy cầm tay (bình bột, bình CO2,…)
• Bình chữa cháy tự động (bình kiểu treo, bình hình cầu,…)

Các loại bình chữa cháy thường được sử dụng trong phòng chống cháy được mô tả chi tiết dưới đây.

Các loại bình chữa cháy thông dụng hiện nay

Bình bột chữa cháy

Bình bột chữa cháy là một trong những loại bình chữa cháy phổ biến và thường được sử dụng rộng rãi.

Bình chữa cháy bằng bột gồm hai loại:

– Loại có bình khí đẩy riêng, bình khí đẩy có thể đặt ở trong (bình MF – Trung Quốc) hoặc ngoài bình bột (bình OPX – Nga). Khí đẩy CO₂ được chứa trong bình thép đúc. Nếu bình khí đẩy được đặt trong bình chứa bột (loại MF – Trung Quốc) thì cổ bình to và không có đồng hồ đo áp suất.

– Loại không có bình khí đẩy riêng mà nạp khí trực tiếp vào bình bột (bình MFZ – Trung Quốc). Khí đẩy thường được nạp là khí ni tơ (N₂) nạp trong bình cùng với bột, đối với loại bình này, cổ bình nhỏ. Trên cụm van có găn áp kế để đo áp suất của khí bên trong bình.

Tác dụng và cách ứng dụng chữa cháy

Bình bột chữa cháy dùng để dập tắt các đám cháy mới phát sinh có diện tích nhỏ.

Bình bột chữa cháy phát huy tác dụng chữa cháy dựa trên cơ chế:

• Kìm hãm hóa học phản ứng cháy.
• Tác dụng cách ly.
• Hạ nhiệt độ của đám cháy xuống dưới ngưỡng duy trì cháy.

Do đó, bình bột chữa cháy thích hợp ứng dụng chữa:

• Các vụ cháy loại A: Cháy các vật chất rắn như gỗ, giấy, vải,cao su,…
• Các vụ cháy loại B: Cháy các chất lỏng như xăng dầu, các loại dung môi hóa chất.
• Các vụ cháy loại C: nhóm đám cháy chất khí như metan, axetilen,…

Đối với các đám cháy thiết bị điện tử, các dụng cụ đo có độ chính xác cao thì bình bột không thích hợp để chữa cháy. Nó vẫn có thể dập tắt lửa nhưng sẽ làm hư hỏng các thiết bị này do có tính muối. Nó sẽ làm rỉ sét và ăn mòn các thiết bị này.

Cách sử dụng, bảo quản và kiểm tra

Cách sử dụng

• Khi xảy ra cháy, nhanh chóng đến vị trí đặt bình chữa cháy.
• Trên đường xách bình phải lắc xóc bình cho bột bình tơi ra.
• Đưa vòi phun về phía đám cháy.
• Khi đến gần đám cháy khoảng 0,4-1,5m thì dừng lại, rút chốt, chọn hướng dầu gió, hướng loa phun vào gốc lửa và bóp van, vừa phun vừa tiến lại gần.
• Khi lửa tắt hẳn mới ngừng phun.

Cách bảo quản và bảo dưỡng

• Để nơi dễ lấy, dễ thấy, không ảnh hưởng đến lối và đường thoát nạn.
• Đề binh đứng, ở nơi thoáng mát, không để bình ỏ những nơi có nhiệt độ nằm ngoài giới hạn nhiệt độ ghi trên bình hoặc đặt ở nơi có nhiệt độ cao tỏa ra từ các nguồn nhiệt hay các thiết bị sinh nhiệt, tránh ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp.
• Khi di chuyển bình tránh va đạp mạnh.
• Thay bột mới đúng quy định khi hết hạn hoặc sau mỗi lần sử dụng.

Cách kiểm tra

Các bước kiểm tra định kỳ như sau:

• Kiểm tra định kỳ ít nhất 1 tháng/lần, hoặc theo quy định của nhà sản xuất.
• Xem bình chữa cháy có được đặt đúng vị trí quy định hay không.
• Nhìn áp kế để theo dõi áp lực khí đẩy trong bình. Cân và ghi trọng lượng để đối chiếu với trọng lượng ban đầu, nếu có hao hụt phải nạp lại.
• Kiểm tra sự thông suốt của vòi phun, loa phun, không đẻ vòi phun bị dập gẫy hoặc vỡ. Nếu vòi phun bị lỏng phải xiết chặt vào cụm van.
• Trước mỗi lần nạp khí mới và sau 05 năm sử dụng, vỏ bình phải được kiểm tra thủy lực. Sau khi đạt yêu cầu mới được phép sử dụng (tối thiểu là 3MPa) (Theo TCVN 7435-2:2004 – ISO 11602-2:2000 phòng cháy, chữa cháy – Bình chữa cháy xách tay và xe đẩy chữa cháy).

>>> Xem thêm: Tìm hiểu kiến thức cơ bản về PCCC cần thiết

Bình khí CO2 chữa cháy

Bình khí CO2 là loại bình chữa cháy sử dụng khí carbonic (CO2) để dập lửa.

Cấu tạo và nguyên lý làm việc

• Bình khí CO2 gồm: thân bình, van xả, tay cầm phun khí.
• Bên trong bình chứa khí CO2 ở áp suất cao.
• Khi mở van xả, CO2 thoát ra ngoài với tốc độ lớn tạo thành tuyến khí rét lạnh dập tắt ngọn lửa.

Tác dụng và ứng dụng chữa cháy

• Khí CO2 không đốt cháy nên an toàn khi sử dụng.
• CO2 làm giảm đáng kể nồng độ oxy xung quanh ngọn lửa.
• Dòng khí lạnh đẩy mạnh đám cháy giúp cô lập và khống chế đám cháy nhanh chóng.

Do đó, bình CO2 phù hợp ứng dụng chữa:

• Dùng để dập tắt đám cháy mới phát sinh có diện tích nhỏ.
• Được ứng dụng rộng rãi để dập tắt các đám cháy chất rắn; đám cháy chất lỏng, đám cháy chất khí, đám cháy điện, các thiết bị điện có điện áp <1000V.
• Dập tắt các đám cháy thiết bị điện từ hay đồ vật quý, vì chúng không lưu lại dấu vết trên vật cháy, do vậy không làm hư hỏng thêm đồ vật.
• Bình khí chữa cháy có hiệu quả khi chữa các đám cháy trong phòng, hầm, nơi kín khuất gió; không hiệu quả khi chữa những đám cháy ngoài trời hay nơi thoáng gió, vì CO2 khuếch tán nhanh trong không khí.
• Không dùng bình CO₂ để dập tắt các đám cháy than hay kim loại nóng đỏ, vì CO2 tác dụng với C tạo ra CO là khí độc.

Cách sử dụng, bảo quản và kiểm tra

Bình khí CO2 hoạt động tương tự như bình bột, có một số lưu ý:

• Khi sử dụng cần đứng xa đám cháy vì CO2 bay nhanh, lạnh, dễ bỏng đông, tê cóng.
• Khi bảo quản cần chú ý tới độ ổn định của áp suất bình, nhiệt độ, không nên va đập mạnh.
• Kiểm tra theo định kỳ để đảm bảo an toàn.

Một số bình chữa cháy loại khác

Bình bột chữa cháy tự động kiểu treo

Ứng dụng

Sử dụng tốt nhất ở nơi có tính độc hại, không có người thường trực và có nguy cơ sảy ra cháy cao như: kho xăng dầu, kho hóa chất, trạm điện.

Loại bình này dùng để bảo vệ cục bộ theo diện tích hoặc thể tích.

Bình chữa cháy tự động bằng bột kiểu treo phổ biến hiện nay có ký hiệu là ZYW (Trung Quốc)

Đặc điểm

•  Hình thức đẹp, giá thành rẻ hơn so với các thiết bị chữa cháy tự động khác; bảo quản, bảo dưỡng và lắp đặt đơn giản.
• Thời gian dập cháy nhanh, đối với các đám cháy xăng dầu thời gian dập cháy không quá 10 s.
• Do là một dạng biến thể của bình chữa cháy MFZ nên nó có những ưu điểm của loại bình này. Ngoài ra do bình có găn cảm ôn nên khi đạt đến một giá trị nhiệt độ nhất định, bột trong bình sẽ được phun ra.

Bình bột chữa cháy tự động hình cầu

• Bình chữa cháy hình cầu có thể tự động phân hủy để bắn ra chất dập lửa ngay khi sảy ra sự cố hỏa hoạn. Đây là sản phẩm của Thái Lan chỉ nặng 01 Kg.
• Khi tiếp xúc với lửa khoảng 03 giấy nó tự động phân hủy để bắn ra chất dập lửa và báo động bằng âm thanh, nhiệt độ kích hoạt khoảng 70^oC.
• Chất chữa cháy bên trong quả cầu có thành phần chứa 95% Ammonium photsphate có thời hạn sử dụng 5 năm.
• Ngoài ra, trong quả cầu còn chứa một phần thuốc súng. Khi phân hủy trong lửa, chất này không gây hại cho người trong một khoảng cách gần.
• Thời gian sử dụng của quả cầu là 5 năm và không cần bảo dưỡng. Boa bì và hóa chất không gây hại cho người và vật. Trong thời gian bảo quản, quả cầu này có thể được chôn dưới đất, sử dụng làm phan bón.
• Quả cầu này chữa cháy có thể dập tắt ba loại đám cháy: cháy do xăng dầu, cháy do điện và cháy do các vật liệu thông thường như: củi, giấy, vải, …

Kết luận

Bình chữa cháy đóng vai trò quan trọng trong công tác phòng cháy chữa cháy. Có nhiều loại bình chữa cháy khác nhau, mỗi loại có những ưu nhược điểm riêng.

Tuy nhiên, hầu hết các loại bình chữa cháy đều có khả năng dập tắt các đám cháy nhỏ một cách nhanh chóng và hiệu quả. Chính vì vậy, việc trang bị và sử dụng đúng cách các loại bình chữa cháy là hết sức cần thiết trong mọi cơ sở, khu dân cư.

Để đảm bảo hiệu quả sử dụng, cần thường xuyên kiểm tra và bảo dưỡng các bình chữa cháy. Ngoài ra, cũng cần có kế hoạch huấn luyện cho mọi người biết cách sử dụng bình chữa cháy một cách an toàn và hiệu quả trong trường hợp cần thiết.

Trên đây là bài viết cung cấp thông tin về các loại bình chữa cháy thông dụng hiện nay. Quý học viên có nhu cầu tập huấn nghiệp vụ pccc có thể đăng kí  học lớp phòng cháy chữa cháy của chúng tôi:

Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ:

Phone, Zalo: 0986.679.105 (Ms Thơm)

Email: thom.viendaotao@gmail.com

Website: daotaocapchungchi.vn

Facebook: Chứng chỉ phòng cháy chữa cháy